رسانه ایران (Rasanehiran.com):شاید بتوان گفت صحبت از جانشینی رهبر فعلی، اولین بار ۱۱ سال پیش، توسط خود ایشان و در دیدار اعضای مجلس خبرگان (۹ شهریور ۸۵) مطرح شد.
دومین بار اما این موضوع، دو سال قبل، یعنی پیش از انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان توسط ایشان مطرح شد. ایشان در دیدار مردم قم در ۱۹ دی ۹۴ در خصوص جایگاه مجلس خبرگان و اهمیت رأی مردم گفتند: "آن روزی که رهبر فعلی در دنیا نباشد یا رهبر نباشد، باید اینها رهبر انتخاب بکنند."
در همین ایام بود که برخی از اعضای مجلس خبرگان به عنوان نمایندگان مردم در تعیین رهبری آینده، درباره فرایند شناسایی رهبر آینده و کمیته ویژهای در این مجلس که وظیفهاش پیگیری همین موضوع در داخل و حتی خارج از کشور است، صحبت کردند؛ از آنجا که بحث بر سر نحوه شناسایی رهبر آینده توسط خبرگان، موضوعی علمی و روشمند است و از طرفی با توجه به اینکه مقام رهبری، جایگاهی مبتنی بر قانون اساسی و مورد وفاق تمام احزاب قانونی فعال در کشور است، این مسئله چندان در سطح رسانههای داخلی مطرح نشد.
اما از آن طرف، رسانههای خارج از کشور از همان روزهای پس از عمل جراحی آیت‌الله خامنه‌ای در شهریور ۹۳ تلاش کردند فقدان نه چندان دور ایشان را به جامعه بباورانند و اشارات رهبری درباره انتخاب رهبر آینده را نیز به همین مسئله گره بزنند؛ درحالی‌که تیم پزشکی ایشان اعلام کرد، عمل جراحی با موفقیت انجام شده و از این بابت نگرانی وجود ندارد.
نکته جالب توجه در این خصوص، تحلیلی است که بیبیسی فارسی منتشر کرده و در آن با نام‌گذاری دوران فعلی کشور به "دوران جانشینی و احتضار سیاسیِ" (رهبر) به نقد مواضع پس از انتخابات آیت‌الله خامنه‌ای و آنچه "تنش‌های اخیر میان رهبر و سپاه پاسداران با رئیس‌جمهوری" خوانده، پل زده است.
در این یادداشت بدون اشاره به نقش مردم در تعیین رهبری آمده: «در حکومت‌هایی که جابه‌جایی قدرت تابع سازوکاری دموکراتیک نیست، غالباً یک قاعده تاریخی جاری است: "دوران جانشینی" دورانی خشنی خواهد بود، عصر نزاع‌های خونین.»
نویسنده این یادداشت با قراردادن آیت‌الله خامنه‌ای در مقام رهبری اصولگرایان گفته آیت‌الله خامنه‌ای متقاعد شده تا پس از شکست ابراهیم رئیسی، خود به ناچار در مقام عامل اتحاد اصولگرایان وارد صحنه شود و "پیشتاز حمله به شخص رئیس جمهور یا برنامه‌های دولت" باشد.
وی همچنین هشدار اخیر رهبری در جمع مسئولان نسبت به پرهیز از دو قطبی‌سازی در جامعه و اشاره به بنی صدر را بیش از دولت، متوجه اصولگرایان مجلس دانسته و معتقد است "آیت‌الله خامنه‌ای خط قرمز برای این دسته را زد و بند با حسن روحانی قرار داده است."
علاوه بر این، بیبیسی نزدیک شدن حسن روحانی به اصلاح‌طلبان را عاملی دانسته که "او را بیش از پیش در تقابل با رهبر قرار می‌دهد." در نتیجه "اصلی‌ترین رقیبان آیت‌الله خامنه‌ای برای سر و سامان دادن به آینده "نظام"، دولت و گروه‌ها و مجموعه‌های همبسته‌اش به شمار می‌روند."
محورهای اصلی مد نظر BBC۱. تعیین رهبر در ساختار سیاسی ایران، غیردموکراتیک است؛
۲. اختلافات اخیر میان رهبری و روحانی، از تبعات قرارگرفتن در "دوران جانشینی و احتضار سیاسی" است؛
۳. مواضع اخیر رهبری در نقد دولت، در راستای حفظ وحدت در اصولگرایان اتخاذ شده؛
۴. حسن روحانی به دلیل نزدیک شدن به اصلاح‌طلبان در تقابل با رهبری قرار گرفته است.
چرا BBC این محورها را مطرح میکند؟۱. نظام سیاسی ایران بدون پشتوانه مردمی و دارای ساختاری متزلزل شناخته شود؛ آن چیزی که میتواند نقش تأثیرگذار ایران در معادلات جهانی را کاهش دهد؛
۲. مواضع آینده رهبری را مبتنی بر آنچه احتضار سیاسی می‌خواند، مخدوش و غیرقابل اتکا معرفی کند؛
۳. جایگاه رهبری نظام در حد رهبر یک حزب یا جریان سیاسی تنزل یابد؛
۴. اصلاح‌طلبان را در رقابت با جایگاه رهبری نظام و در نتیجه به دنبال خروج از ساختار سیاسی فعلی نشان دهد.
